Hàng năm thế giới ghi nhận hơn 25 triệu người mắc bệnh ung thư, trong đó tại Việt Nam có tới hơn 180.000 người mắc phải căn bệnh này. Bệnh ung thư ngày càng có xu hướng trẻ hóa do ảnh hưởng của ô nhiễm môi trường, thói quen sinh hoạt và các loại thức ăn nhanh giới trẻ thường sử dụng.Việc phát hiện sớm bệnh ung thư giúp người bệnh và bác sĩ có khả năng điều trị dứt điểm căn bệnh dễ dàng hơn mà không gây hại tới sức khoẻ. Vậy làm thế nào để có thể phát hiện sớm bệnh ung thư? Qua chương trình nhật ký hạnh phúc số #102, T.S Bác sĩ Trần Chí Cường - Giám đốc chuyên khoa bệnh viện SIS Cần Thơ có những chia sẻ hữu ích về phương pháp phát hiện bệnh ung thư sớm nhất cho bệnh nhân.

Hiện trạng bệnh ung thư tại Việt Nam

T.S Bác sĩ Trần Chí Cường - Giám đốc chuyên khoa bệnh viện SIS Cần Thơ chia sẻ trong chương trình "Nhật ký hạnh phúc", theo thống kê của bộ Y tế Việt Nam, hàng năm Việt Nam có hơn 180.000 bệnh nhân ung thư mới mắc bệnh. Đa số các bệnh nhân này khi khám ra bệnh đều đã ở các giai đoạn tiến triển muộn của bệnh và có tỷ lệ tử vong cao trong vòng 5 năm. Bác sĩ Trần Chí Cường cho biết thêm Việt Nam là một trong những quốc gia có tỷ lệ ung thư hàng đầu Châu Á.

Tỷ lệ ung thư ngày nay đang dần có xu hướng trẻ hoá, ngày càng có nhiều người trẻ mắc bệnh ung thư nhiều hơn. Đa số các ca bệnh ở người trẻ cũng phát hiện ở thời điểm quá muộn, thường vào thời điểm ung thư đã di căn sang khác bộ phận khác trên cơ thể và không có cơ hội để cứu chữa.Đa số các bệnh nhân mang mầm bệnh ung thư và có các triệu chứng rõ ràng của bệnh nhưng không có ý định đi khám và tầm soát bệnh. Theo bác sĩ Cường, đây là tình trạng đáng báo động về ý thức bảo vệ sức khoẻ tại Việt Nam ở mọi lứa tuổi.

Ung thư là gì?

Ung thư là thuật ngữ minh hoạ cho sự phát triển bất thường của các tế bào trong cơ thể con người. Một số tế bào trong cơ thể bị ảnh hưởng do rượu bia, thuốc lá, môi trường sống,... có khả năng bị đột biến về hình dáng và chức năng có thể gây hại cho cơ thể. Quá trình nhân rộng của các tế bào này dẫn đến việc căn bệnh ung thư ngày càng trở nên nguy hiểm và gây ra nguy cơ tử vong ở người bệnh. Dần dần các tế bào sẽ trở thành khối u và gây chèn ép đến các dây thần kinh, gây tổn hại các tế bào, chức năng của các bộ phận trong cơ thể.

Dấu hiệu nhận biết ung thư

Với kinh nghiệm lâu năm trong việc điều trị bệnh ung thư, bác sĩ Trần Chí Cường cho biết ở nữ giới thường mắc phải hai loại ung thư phổ biến là ung thư vú và ung thư phụ khoa.Để phát hiện ung thư vú sớm, người bệnh cần tiến hành đi thăm khám ngay khi phát hiện trên vùng ngực có xuất hiện những khối u bất thường, các vùng cứng hay bị đau ở vùng ngực. Việc chủ quan khi điều trị và phát hiện sớm bệnh ung thư vú khiến nhiều bệnh nhân nữ ở Việt Nam không còn cơ hội điều trị bệnh.

Nữ giới thường gặp một số triệu chứng như rong kinh, rong huyết bất thường hay có tiền căn nhiễm virus HPV cần thường xuyên thăm khám phụ khoa định kỳ để ngăn ngừa ung thư phụ khoa.Trái ngược với nữ giới, nam giới thường mắc phải các bệnh ung thư do các tác nhân bên ngoài như rượu bia và thuốc lá gây nên. Điển hình nhất là căn bệnh ung thư gan, một số triệu chứng xuất hiện sớm của bệnh ung thư gan gồm rối loạn tiêu hoá, đau vùng gan, đau vùng bụng, vàng da vàng mắt, ăn uống khó tiêu,...Tuy nhiên, thông thường ở giai đoạn đầu của ung thư gan các dấu hiệu của bệnh thường khó phát hiện được. Vì vậy, mọi người nên thường xuyên thăm khám định kỳ 6 tháng một lần để đảm bảo sức khoẻ được duy trì tốt.Một bệnh ung thư khác cũng xuất hiện nhiều ở nam giới là bệnh ung thư phổi. Tương tự như ung thư gan, ung thư phổi cũng khó có thể phát hiện được trong giai đoạn đầu. Bệnh chỉ có thể phát hiện ở những người có dấu hiệu như ho, đau ngực kéo dài, nặng ngực, nhói ngực kéo dài…Các bệnh ung thư đường tiêu hoá như ung thư dạ dày, ung thư trực tràng, ung thư đại tràng cũng hay gặp ở các bệnh nhân tại Việt Nam. Triệu chứng sớm nhất của bệnh là tình trạng đi ngoài ra máu bất thường, phân đen,...

Phương pháp chẩn đoán, tầm soát bệnh ung thư hiệu quả

Theo bác sĩ Trần Chí Cường, phần lớn các căn bệnh ung thư hiện nay tại Việt Nam đều có thể chẩn đoán được sớm từ lúc khối u còn rất nhỏ. Bằng cách sử dụng các chất chỉ điểm sinh học, xét nghiệm máu có thể lượng giá được nguy cơ mắc bệnh ung thư ở bệnh nhân.Đối với các bệnh ung thư về đại tràng, bệnh nhân cần phải tiến hành soi đại tràng ngay khi cảm thấy các dấu hiệu bất thường bên trong cơ thể, đặc biệt xuất hiện ở vùng tiêu hoá. Ngoài ra, sử dụng kết hợp các phương pháp chụp CT và MRI có thể làm tăng khả năng phát hiện các loại bệnh ung thư khác nhau.

Trong một số trường hợp ung thư hệ thống huyết học bệnh nhân cần phải tiến hành xét nghiệm máu, xét nghiệm tủy đồ để có thể chẩn đoán chính xác tình trạng bệnh ung thư.

Di chứng khi mắc bệnh ung thư

Đối với bệnh ung thư khi được chẩn đoán ở giai đoạn muộn thường sẽ bị mất đi chức năng của bộ phận bị ung thư. Ngoài ra, khối u cũng sẽ chèn ép các bộ phận chưa bị di căn và làm tổn hại nghiêm trọng các bộ phận này, dẫn đến tình trạng yếu liệt, hôn mê hay thậm chí có thể dẫn đến tử vong.Mất khả năng di chuyển, hoạt động cũng là trường hợp hay xảy ra đối với các bệnh nhân mắc ung thư cột sống. Lúc này cơ thể bị mất đi khả năng đứng vững, không có khả năng di chuyển và phải sinh hoạt tại giường.Bệnh nhân ung thư nếu không được phát hiện và điều trị sớm thường rơi vào tình trạng bị tế bào ung thư phá huỷ toàn bộ các chức năng của các bộ phận trong cơ thể. Bệnh nhân ung thư thường ra đi với rất nhiều đau đớn do căn bệnh quái ác gây ra.

Biện pháp ngăn ngừa bệnh ung thư

Tỷ lệ mắc bệnh ung thư có thể tăng dần theo độ tuổi, vì vậy việc ngăn ngừa hoàn toàn bệnh là không thể. Tuy nhiên, việc sử dụng thêm các biện pháp đề phòng các nguy cơ gây bệnh sẽ giúp giảm thiểu tỷ lệ mắc phải căn bệnh quái ác.Theo bác sĩ Cường, biện pháp tốt nhất là xây dựng một môi trường sống lành mạnh với các loại thực phẩm sạch, không khí trong lành, thói quen sinh hoạt điều độ, thường xuyên tập luyện thể dục thể thao và luôn trang bị cho bản thân kiến thức về bệnh ung thư để có thể bảo vệ bản thân và gia đình sớm nhất khi phát hiện bệnh.Ung thư là căn bệnh nguy hiểm và ngày càng xuất hiện nhiều hơn. Tỷ lệ mắc bệnh ung thư ở người trẻ ngày càng cao tại Việt Nam, việc trang bị cho bản thân những kiến thức về bệnh và thường xuyên thăm khám là vô cùng cần thiết để giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh ung thư.